بررسی معرفت شناسی نولیبرالیسم در اندیشۀ سیاسی فریدریش فون هایک

 جعفر خلفی[1]
رضا حشمتیان[2]
 
چکیده:
 از نظر نئولیبرالهایی همچون فریدریش ‌فون‌ هایک فرا‌رفتن انسان از یک موجود وحشی ‌و دست‌ یافتن ‌وی ‌به ‌تمدن، بیشتر در سایه «اخلاق و سنت» و نه عقل امکان‌پذیر است. در نگرش این جریان فکری- سیاسی تمدن در سایه تشکیل سنت یا سنتهای مناسب به وجود می‌آید. ارزشهای اخلاقی درونمایه اصلی سنت و موجد نظمی است که دوام و بقای جامعه به آن بستگی دارد. سوال و هدف محوری این نوشتار این است که از نئولیبرال ها بخصوص هایک انسان شناسی چه تاثیراتی بر اندیشه سیاسی گذاشته است. از نظر این متفکر، نظام گسترده موجود در جوامع متمدن امروزی محصول طراحی آگاهانه هیچ متفکری نیست، بلکه  نتیجه پیروی غیرعامدانه از برخی اعمال و عادتهای سنتی و به‌ طور عمده، اخلاقی است. فون هایک با  بازاندیشی مبانی اصلی لیبرالیسم همچون عقل گرایی و علم گرایی، شاخص هایی نوین از انسان همچون غیرقابل پیش بینی، نسبی گرایی در ارزش ها، اینده نامعلوم، دولت حداقلی و غیر اخلاقی و....ترسیم نماید.



[1]- دکتری تخصصی، علوم سیاسی(اندیشه سیاسی)، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، واحر تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران: نویسنده مسئول
khalafi.farsejin@yahoo.com


[2]- کارشناسی ارشد، علوم سیاسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، البرز، ایران
تاریخ دریافت: 15/5/1399- تاریخ پذیرش: 16/6/1399