بنیادگرایی اسلامی و تشدید اختلافات مذهبی در عصر اطلاعات
دکتر آرمین امینی[1]
چکیده:
از زاویه دید کشورهای غربی آنچه در خاورمیانه اتفاق افتاد نوعی شورش جوانان بیکار و تحصیل کردگانی بود که با الزامات ...
بیشتر
بنیادگرایی اسلامی و تشدید اختلافات مذهبی در عصر اطلاعات
دکتر آرمین امینی[1]
چکیده:
از زاویه دید کشورهای غربی آنچه در خاورمیانه اتفاق افتاد نوعی شورش جوانان بیکار و تحصیل کردگانی بود که با الزامات عصر اطلاعات آشنا هستند و جویای آزادی و برابری و الگوهای جدید ساماندهی قدرت بودند. این نگرش نام بهار عربی را بر تحولات خاورمیانه میگذارد و با تئوریهای گذر از پاتریمونالیسم و رسیدن به دموکراسی رویدادها را پیشبینی و برنامهریزی میکند. بعضی تحلیلگران تحولات خاورمیانه را براساس اسلام و ورود الهیات بر عرصه سیاست قلمداد میکند و اعتقاد دارد که این تحولات نوعی بیداری اسلامی است که علیه الگوهای سنتی استبدادی و غربی دیکتاتور مآبانه صورت میگیرد. به نظر میرسد که هیچ یک از این دو اتفاق نیفتاده است و خاورمیانه به علل گوناگون در حال تجربه کردن بنیادگرایی است.
واژگان کلیدی: بنیادگرایی اسلامی، خاورمیانه، بهار عربی، جامع بینالمللی
1- دانشیار و عضوهیئت علمی، گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، البرز، ایران
amini@yahoo.com
تاریخ دریافت: 17/3/1396- تاریخ پذیرش:31/3/1396
واکاوی بحران سوریه (204-2018) و منافع جمهوری اسلامی ایران دکتر عبدالرحمن عالم[1] مهدی آقابراری[2] چکیده: بحران سوریه یکی از بحرانهایی است که علاوه بر وقوع یک فاجعه بشری، باعث شد که همه کشورهای منطقهای ...
بیشتر
واکاوی بحران سوریه (204-2018) و منافع جمهوری اسلامی ایران دکتر عبدالرحمن عالم[1] مهدی آقابراری[2] چکیده: بحران سوریه یکی از بحرانهایی است که علاوه بر وقوع یک فاجعه بشری، باعث شد که همه کشورهای منطقهای و فرامنطفهای نگرش خاصی به این بحران داشته باشند. بحران سوریه ناکارآمدی سازمانهای بینالمللی همچون شورای امنیت را نشان داد. ایران از شروع بحران جنگ داخلی در این کشور و دخالت قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای در این بحران، رویکرد خاصی در برابر این بحران اتخاذ کرد. راهبرد ایران نشات گرفته از گفتمان امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری، قانون اساسی و منافع جمهوری اسلامی ایران بود. منافع کلان ایران در بحران سوریه در ابعاد مختلف امنیتی، محور مقاومت، جلوگیری از به قدرت رسیدن افراط گرایان،کاهش نفوذ منطقهای قدرتهای منطقهای همچون عربستان استوار شد. در این راستا الگوهای رفتاری در جهت پیشبرد مافع ایران همچون حمایت استراتژیکی، اتحاد و ائتلاف، حمایت اقتصادی، کمک مستشاران نظامی و.... اتخاذ شد. واژگان کلیدی: سوریه، ایران، بحران، نوواقع گرایی، منافع ملی [1]- استاد تمام، گروه علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران aalem@tu.ac.ir [2]- دانش آموخته کارشناسی ارشد، علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، قزوین، ایران M-Aghaberary@gmail.com تاریخ دریافت:27/8/1396- تاریخ پذیرش: 23/9/1396
کالبد شکافی شیعه در آمریکا دکتر عبدالرحمن عالم[1] علی فرزعلیان[2] چکیده: گرایش به معنویت، از جمله به دین اسلام در جهان بویژه در آمریکا رو به گسترش است. دلایل این امر را در موضوعاتی از قبیل بحرانهای ...
بیشتر
کالبد شکافی شیعه در آمریکا دکتر عبدالرحمن عالم[1] علی فرزعلیان[2] چکیده: گرایش به معنویت، از جمله به دین اسلام در جهان بویژه در آمریکا رو به گسترش است. دلایل این امر را در موضوعاتی از قبیل بحرانهای اخلاقی و هویتی، ناکامی مدرنیته در سعادت مندی و معنا بخشی به زندگی انسانها و سیاستهای جهان غرب علیه جهان اسلام و مسلمانان میتوان جستجو کرد. اما گرایش به شیعه در آمریکا نسبت به گذشته افزایش یافته است که این مهم را میتوان با توجه به افزایش مساجد، مراکز اسلامی، مراسمهای مذهبی مطرح کرد. البته این گرایشها بیشتر در ابعاد عرفانی و لیبرالی از اسلام بوده است. شیعیان در آمریکا علاوه بر مشکلات و چالشهایی که دولت آمریکا و همچنین نگرش منفی برخی مردم این کشور به اسلام دارد با چالشهای دیگری همانند بحران هویتی، تضادهای درونی با یکدیگر از جمله سیاستها و رفتارهای وهابیت، تبعیض، نگرش انحرافی و منفی رسانه ای آمریکایی مواجه هستند. واژگان کلیدی: شیعیان، ایالات متحده آمریکا، مسلمانان آمریکا، 11 سپتامبر، اسلام هراسی [1] - استاد تمام، گروه علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران aalem@tu.ac.ir [2] - دانشجوی کارشناسی ارشد، علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران تاریخ دریافت: 23/1/1396- تاریخ پذیرش:13/2/1396
ابراهیم متقی[1] ایرج محمدزاده[2] چکیده: جهانیشدن و عصر اطلاعات تاثیرات مختلفی بر همه کشورها گذاشته است. این تاثیرات در کشورهای در حال توسعه همانند ایران متفاوت از کشورهای دیگر بوده است. تاثیرات ...
بیشتر
ابراهیم متقی[1] ایرج محمدزاده[2] چکیده: جهانیشدن و عصر اطلاعات تاثیرات مختلفی بر همه کشورها گذاشته است. این تاثیرات در کشورهای در حال توسعه همانند ایران متفاوت از کشورهای دیگر بوده است. تاثیرات امنیتی جهانی شدن بر کشورها با توجه به شرایط داخلی، منطقه ای و جهانی همانند قدرت فرهنگی، قدرت رسانهای، قدرت اقتصادی و توانایی فنی بوده است. در این راستا جهانی شدن تاثیرات سخت افزاری و نرم افزاری بر ایران گذاشته است. موضوعاتی از قبیل جنگ سایبری، تشدید بحران هویت، جنگ رسانهای، جنگ نرم، بیوتروریسم، بحران اخلاقی، افراط گرایی و براندازی نرم در راستای مولفه های امنیتی جهانی شدن در ایران قابل بررسی هستند. [1]- استاد تمام،گروه علوم سیاسی،دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران Ebrahim_motaqi@yahoo.com [2]- کارشناس ارشد علوم سیاسی A.mohammadzadah@yahoo.com تاریخ دریافت:6/10/1396- تاریخ پذیرش:19/10/1396
دموکراسی در آرا سوسیالیسم مذهبی
دکتر ابوالقاسم طاهری[1]
خورشید نجفی جویباری[2]
چکیده:
جریان چپ به عنوان جریانی عمده در عرصه سیاسی اجتماعی ایران از دوران مشروطه تا پیروزی انقلاب اسلامی همواره ...
بیشتر
دموکراسی در آرا سوسیالیسم مذهبی
دکتر ابوالقاسم طاهری[1]
خورشید نجفی جویباری[2]
چکیده:
جریان چپ به عنوان جریانی عمده در عرصه سیاسی اجتماعی ایران از دوران مشروطه تا پیروزی انقلاب اسلامی همواره یکی از جریانهای سیاسی مطرح در صحنه مبارزات فکری سیاسی علیه نظام سیاسی اجتماعی حاکم بوده است که در این جریانهای چپ نهضت خداپرستان سوسیالیست در فضای نسبتا باز سیاسی پس از سقوط رضا شاه توسط محمد نخشب شکل گرفت و جوانان همفکرش نیز متاثر از اوضاع نا‌بسامان سیاسی و اقتصادی و رنجها و فلاکت هموطنان و آرمان‌های ملی و باور‌های دینیشان به فکر چاره جویی و تلاش برای رهایی مردم از این وضعیت بر آمدند. از آنجایی که در این پژوهش از دو گفتمان اندیشه چپ و جریان مذهبی سخن به میان میآید، چارچوب نظری تحلیل گفتمان، به دلیل قابلیت بالای آن جهت تبیین موضوع پژوهشانتخاب گردید. این پژوهش در پی آن است که برای پرسش ذیل، پاسخی مناسب بیابد: جایگاه اندیشه چپ مذهبی در ایران چیست؟ برای پاسخ به پرسش مذکور، به بررسی جریانهای چپ و تاثیر مذهب در این جریانها و نقش آن در جامعه پرداخته است. همچنین دموکراسی را از دیدگاه محمد نخشب به عنوان پایه گذار نهضت خداپرستان سوسیالیست بررسی میکند.
واژگان کلیدی: دموکراسی، محمد نخشب، اندیشه چپ، جریان مذهبی، انقلاب اسلامی
[1] - استاد تمام و عضو هیئت علمی، علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، علوم و تحقیقات، تهران، ایران
a-taheri@srbiau.ac.ir
[2] - دانشجوی دوره دکتری، علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، قزوین، ایران
kh.najafi58@gmail.com
تاریخ دریافت: 15/9/1395 - تاریخ پذیرش:30/9/1395
بررسی تطبیقی مردم سالاری و منافع ملی در آرا شهید مطهری و مجتهد شبستری آرمین امینی[1] اصغر الهیاری[2] چکیده: با توجه به اینکه چهار دهه از شکل گیری حکومت اسلامی در ایران میگذرد، بررسی آرا متفکران درباره ...
بیشتر
بررسی تطبیقی مردم سالاری و منافع ملی در آرا شهید مطهری و مجتهد شبستری آرمین امینی[1] اصغر الهیاری[2] چکیده: با توجه به اینکه چهار دهه از شکل گیری حکومت اسلامی در ایران میگذرد، بررسی آرا متفکران درباره ماهیت نظام دینی بخصوص در ابعاد دموکراسی همچون حاکمیت مردم، حقوق بشر، کارآمدی، آزادی و حقوق زنان اهمیت دارد. یکی از این متفکران شهید مطهری است که یکی از نظریه پردازان دموکراسی دینی شناخته میشود. استاد مطهری بحث از حکومت اسلامی را ضروری و در درجه اول میداند. ایشان طرح همبستگی دین و سیاست و آگاهی سیاسی را ضرورت شرعی اعلام میکند و جدایی دین و سیاست را طرح عاملان استعمار قلمداد میکند. از نظر مطهری، اسلام شکل خاصی برای حکومت در نظر نگرفته است، بلکه در اسلام اهداف حکومت و بهترین راه رسیدن به اهداف اهمیت دارد. در جمهوری اسلامی، جمهوری «شکل» است؛ یعنی حکومتی که مردم حق انتخاب دارند و اسلامی «محتوا» است؛ اما مجتهد شبستری بعنوان یکی از متفکران دهه چهارم دوره نظام اسلامی بر اساس رویکرد هرمنوتیکی معتقد به وجود دموکراسی مسلمانان میباشد و دو اصل آزادی و مساوات را شاه رگ تئوری دموکراسی خود میداند. واژگان کلیدی: مطهری، شبستری، دموکراسی دینی، ولایت فقیه، شریعت [1]- دانشیار و عضوهیئت علمی، گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، البرز، ایران amini@yahoo.com [2]- دانشجوی دکترای علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، تاکستان، ایران Sefidyas20@yahoo.com تاریخ دریافت:18/2/1397- تاریخ پذیرش: 3/3/1397
نسبت تحزب و اتحاد ملی در جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر قوانین
حسن مجیدی[1]
چکیده:
صف آرایی احزاب و جبهههای سیاسی در آستانه انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم و بازتر شدن زمینه فعالیت احزاب از ...
بیشتر
نسبت تحزب و اتحاد ملی در جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر قوانین
حسن مجیدی[1]
چکیده:
صف آرایی احزاب و جبهههای سیاسی در آستانه انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم و بازتر شدن زمینه فعالیت احزاب از یکسو، تصویب و اصلاح قانون احزاب در مجلس شورای اسلامی و مجمع تشخیص مصلحت از سوی دیگر، اهمیت پرداختن به مقوله تحزب در کشور را دو چندان ساخته است. تحزب از جمله پدیدههای سیاسی مدرن است که در میان نظامهای سیاسی مردمسالار و غیر مردم سالار رواج یافته است. اتحاد و وحدت آنگاه که وصف ملت قرار گیرد در ارتباط با تحزب، نسبتها و اثرات متفاوت و گاه متعارضی پیدا میکند. از یکسو قوام ملت سازی به منزله یکی از پدیدههای مدرن و همزمان با حل شدن عوامل هویت بخشِ سنتی و بومی در هویت ملی است؛ از سوی دیگر تحزب همانند دیگر اثراتِ توسعه، به تقویت و تثبیت شکافهای اجتماعی و سیاسی کمک میکند. درعین حال احزاب سیاسی از آن رو که ترجمانِ بخشهای جامعه و افکار و سلایق نظام سیاسی و ماشین انتخاباتی به شمار میآیند؛ با افزایش مشارکت سیاسی، به تقویت اتحاد ملی یاری میرسانند. در این مقاله ضمن تشریح نسبت اتحاد ملی و تحزب و کارکردها و بایستههای هر یک، با بهره گیری از الگوی بحرانهای پنجگانه در توسعه سیاسی، اثرات افزاینده و کاهنده تحزب بر اتحاد ملی شمرده شده است و در پایان این اثرات بر جمهوری اسلامی به طور مختصر تطبیق داده شده است.
واژگان کلیدی: تحزب، اتحاد ملی، شکافهای اجتماعی، انسجام، مردم سالاری
[1] - دانشیار علوم سیاسی دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران
majidi118@gmail.com
تاریخ دریافت:9/3/1395- تاریخ پذیرش:22/3/1395
دمکراسی در اندیشه سیاسی متفکران عصر اطلاعات مهدی آقابراری[1] دکتر حسن شمسینی غیاثوند[2] چکیده: پدیدههای سیاسی از جمله دموکراسی در بستر زمان و مکان تعریف میشوند. در واقع با دگردیسی در تحولات سیاسی ...
بیشتر
دمکراسی در اندیشه سیاسی متفکران عصر اطلاعات مهدی آقابراری[1] دکتر حسن شمسینی غیاثوند[2] چکیده: پدیدههای سیاسی از جمله دموکراسی در بستر زمان و مکان تعریف میشوند. در واقع با دگردیسی در تحولات سیاسی و اجتماعی و حتی فناوری، تعریف و مولفه های پدیدهای سیاسی همچون دموکراسی متحول می شوند. گرچه دموکراسی سابقه تاریخی طولانی دارد ولی باید گفت که در چند دهه اخیر با توجه به تغییرات در همه ابعاد زندگی انسان ها اعم از فناوری ها، اقتصادی، خانوادگی، سبک زندگی شهروندان و بخصوص جهانی شدن و رسانه ها ماهیت دموکراسی را متحول کرده اند. همچنین افزایش چالش در زندگی جوامع همانند بحران هوت و اخلاق، سطحی نگری در میان انسانها ، زوال عقل و اندیشه در جامعه، تخصص گرایی، پیچیده تر شدن امور، افزایش ترس میان انسانها، اضطراب و ناامیدی، افزایش رفاه در عین یأس در میان انسانها، معنی و کارکرد دموکراسی تغییر یافته است. به همین دلیل فلاسفه و متفکران سیاسی همچون هابرماس، آلن تورن، بوردیو و دیوید هلد از دموکراسی های نوین همچون دموکراسی جهان وطنی، دموکراسی عاطفی، دموکراسی مشورتی و دموکراسی الکترونیکی سخن می گویند که پاسخگوی بشر در سده بیست و یکم در عرصه های سیاسی، اخلاقی، اقتصادی و خانوادگی بوده باشد. واژگان کلیدی: دموکراسی، جهانی شدن، دیوید هلد، رسانه ها، بحران هویت [1] - دانش آموخته کارشناسی ارشد، علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، قزوین، ایران [2] - استادیار و عضو هیئت علمی،گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، قزوین، ایران shamsini_h@yahoo.com تاریخ دریافت:4/12/1394- تاریخ پذیرش:25/12/1394
بررسی مفهوم منافع ملی با استفاده از چهار سطح تحلیل فرد،گروه، دولت و سیستم دکتر ابو محمد عسگرخانی[1] منوچهر شفیعی اینچهای[2] چکیده: منافع ملی واژهای است که از آن به فراوانی صحبت میشود و در هر متنی ...
بیشتر
بررسی مفهوم منافع ملی با استفاده از چهار سطح تحلیل فرد،گروه، دولت و سیستم دکتر ابو محمد عسگرخانی[1] منوچهر شفیعی اینچهای[2] چکیده: منافع ملی واژهای است که از آن به فراوانی صحبت میشود و در هر متنی که مرتبط با علوم سیاسی و روابط بینالملل باشد میتوان نشانهای از حضور این کلمه یافت. اما برخلاف کاربرد رایج آن معنای این واژه در ابهام قرار دارد و زمانی که از منافع ملی صحبت میکنیم این سوال را بایستی بپرسیم که منافع ملی چیست؟ چه کسی آن را تعیین میکند؟ آیا منافع ملی دارای مصادیقی ثابت است و یا در گذر زمان این مصادیق تغییر میکنند؟ چگونه میتوان گفت اقداماتی که نتایج آنها از پیش تعیین شده نیست و در تعامل با رفتار سایر واحدها معنا مییابد موجب بقا و افزایش قدرت ملی خواهد شد؟چگونه میتوان بین منافع گروه حاکم و منافع ملی تفاوت قائل شد؟چگونه میتوان دشمنی با A به جای دشمنی با B را اقدامی مبتنی بر منافع ملی خواند؟ رواج این مفهوم در ادبیات روزانه علوم سیاسی و روابط بینالملل موجب شده است که بکاربرندگان آن از تفکر درباره آن پرهیز کنند و با سطحی نگری با آن برخورد کنند. هدف از این نوشتار درک و روشن سازی معنا و ابعاد این واژه است تا نشان دهیم در حقیقت منافع ملی نه یک مفهوم ساده بلکه مفهومی پیچیده و شکلگیری آن حاصل فرآیندهای در هم تنیده و چند سطحی است. واژگان کلیدی: منافع ملی، علوم سیاسی، روابط بینالملل، سیاست گذاری [1] - دانشیار، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، گروه روابط بینالملل، دانشگاه تهران asgrakha@ut.ac.ir [2] - دانش آموخته کارشناسی ارشد، روابط بین الملل، دانشگاه تهران manochehrshafei@yahoo.com تاریخ دریافت: 24/7/1394- تاریخ پذیرش:18/9/1394
سیاست خارجی ایران در قبال بحران سوریه (2010 – 2016) پروفسور ولادیمیر یورتایف[1] بهزاد دیانسایی[2] چکیده: شکل گیری بحران سوریه در سالهای پایانی2010 با پیدایش بهار عربی و بیداری اسلامی همزمان بود. برخی ازتحلیلگران ...
بیشتر
سیاست خارجی ایران در قبال بحران سوریه (2010 – 2016) پروفسور ولادیمیر یورتایف[1] بهزاد دیانسایی[2] چکیده: شکل گیری بحران سوریه در سالهای پایانی2010 با پیدایش بهار عربی و بیداری اسلامی همزمان بود. برخی ازتحلیلگران سیاست خارجی فکر میکنند بحران سوریه نیز از جنس همان جنبشهای انقلابی کشورهای منطقه است، برخی دیگر آن را تحمیل از بیرون قلمداد کردند. شکلگیری گروههای تروریستی و بنیادگرایان تکفیری، که این کشور را عرصه تاخت و تاز خود قرار دادهاند، با توجه به همگرایی دو کشور در منطقه خاورمیانه پس از انقلاب اسلامی و حمایت سوریه از ایران در جنک عراق علیه ایران و حمایت از مقاومت در لبنان و تفاهم نامه دفاعی ایران و سوریه، جمهوری اسلامی ایران را در موقعیتی قرار داد که با دقت تحولات این کشور و منطقه را رصد نموده و در این جدال ژئوپلیتیکی، از منافع دولت و ملّت سوریه حمایت نماید. در ادامه با پیچیدهتر شدن دامنه درگیریها در سوریه و پیشرویهای گروههای مانند، النصره در خاک سوریه و خطر حمله قریب الوقوع به مناطق تحت کنترل حکومت سوریه از جمله استان لاذقیه، بشاراسد رئیس جمهور سوریه از روسها تقاضای مداخله مستقیم نظامی در خاک سوریه برای مقابله با تروریستهای داعش و النصره را اعلام کرد. با حمایت ایران و عراق از مداخله نظامی روسیه در سوریه، ائتلاف دیگری در سوریه شکل گرفت که با واکنش بازیگران منطقهای و بینالمللی مخالف نظام سوریه همچون ایالات متحده، ترکیه و عربستان سعودی مواجه شد. این ائتلاف چهارگانه (شامل روسیه، ایران، عراق و سوریه) در مقابل ائتلاف ضد داعش به رهبری ایالات متحده تعریف شد و پیامدهای منطقهای و بینالمللی زیادی نیز به همراه داشته است. واژگان کلیدی: سیاست خارجی، ائتلاف، واقع گرایی، منافع ملی، خاورمیانه [1] - عضو هیئت علمی، گروه روابط بین الملل، دانشگاه دوستی ملل، مسکو، روسیه Vyou@yandex.ru [2] - دانشجوی دکتری روابط بین الملل، دانشگاه دوستی ملل، مسکو، روسیه behzaddiansaee@gmail.com تاریخ دریافت: 23/4/1394 - تاریخ پذیرش: 10/5/1394
تاثیر خصوصی سازی بر حکمروایی غیر دولتی در ایران
دکتر عبدالرحمن عالم[1]
علی اکبر غلامی[2]
چکیده:
با کاهش نقش دولت در اقتصاد و واگذاری هرچه بیشتر آن به بخش خصوصی شرایط رقابت در کشور تسهیل شده و انحصارها ...
بیشتر
تاثیر خصوصی سازی بر حکمروایی غیر دولتی در ایران
دکتر عبدالرحمن عالم[1]
علی اکبر غلامی[2]
چکیده:
با کاهش نقش دولت در اقتصاد و واگذاری هرچه بیشتر آن به بخش خصوصی شرایط رقابت در کشور تسهیل شده و انحصارها و رانتها به تدریج از میان برداشته خواهد شد. مشکل اساسی خصوصی سازی این است که نیاز به خصوصی سازی در کشورهایی مثل ایران که حکومت کمتر رقابتی و پاسخگوست زیاد است. حکومتی که نمیتواند بنگاههای عمومی را که مالک آن است به خوبی اداره کند، اغلب نمیتواند خصوصی سازی را به خوبی طراحی و اجرا کنند و اصلاحات مکمل را به انجام رساند. از جمله پیامدهای حکمروایی غیردولتی میتوان به: افزایش مشارکت جامعه، حق دسترسی عموم به اطلاعات، الزام بخش دولتی به ارائه اطلاعات، افزایش سطح آگاهی، گزارش دهی عمومی، بهبود شاخصههای حکمرانی خوب، ثبات سیاسی اشاره کرد. تأثیر خصوصیسازی بر جامعه سازی یا به عبارتی سهم آن در سرمایه اجتماعی فراتر از هزینهها و مزایای مستقیم اقتصادی است. در کشوری مثل ایران که مشارکت مدنی از طریق، محدودسازی دسترسی به اطلاعات یا تحدید فرآیند اظهار نظر عمومی کنترل میشود، کارآیی خصوصیسازی کمتر از حد مطلوب خواهد بود. اصول توجیهپذیری، شفافیت و پاسخگویی در کل فرآیند خصوصی سازی باید رعایت شود و از منظر حکمرانی خوب، ضعف خصوصی سازی گرایش عمدی بسوی فساد را در شرایطی که شفافیت وجود ندارد آشکار میسازند.
واژگان کلیدی: خصوصی سازی، حکمروایی غیردولتی، سازمانهای مردم نهاد، دولت، غیردولتی
[1] - استاد تمام، گروه علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
aalem@tu.ac.ir
[2] - دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، قزوین، ایران
aliakbargholami@gmail.com
تاریخ دریافت:15/2/1395- تاریخ پذیرش:29/2/1395
عرفی شدن در چشم انداز آرا متفکران غربی
دکتر عبدالرحمن عالم[1]
رضا نصیری[2]
چکیده:
مفاهیمی از قبیل سکولاریزاسیون، عرفی شدن، دنیوی گرایی به لحاظ معنایی و مصداقی به یکدیگر نزدیک هستند گرچه تمایز ...
بیشتر
عرفی شدن در چشم انداز آرا متفکران غربی
دکتر عبدالرحمن عالم[1]
رضا نصیری[2]
چکیده:
مفاهیمی از قبیل سکولاریزاسیون، عرفی شدن، دنیوی گرایی به لحاظ معنایی و مصداقی به یکدیگر نزدیک هستند گرچه تمایز و تفاوتهایی نیز با یکدیگر دارند. اما سه خصلت اساسی عرفی شدن عبارتند از: 1- قدسی زدایی یا افول نقش مذهب در معنی بخشی به سپهر اجتماعی؛ 2- افتراقیابی ساختاری که طی آن نهادهای دینی و نهادهای جامعه عرفی از یکدیگر متمایز میشوند؛ 3- گذار تدریجی ادراک و رفتار دینی به سمت قلمرو عرفی. عرفی شدن جزء لاینفک مدرنیته و روح و جوهر آن میباشد. چرا که مدرنیته خود یک فرهنگ و مذهب میباشد و نباید آن را به معنای جغرافیا و تاریخ در نظر گرفت. نوسازی غربی از چنان قدرتی برخوردار است که به گفته آگنس هلر همه چیز را شبیه خودش میکند. بنابراین با گسترش نوسازی و مدرنیته و سازوکارهای آن، ادیان آسمانی در معرض چالش قرار میگیرند. پست سکولار، وجود و قدرت دین در فرد و جامعه را میپذیرد، اما باز به اصول اصلی سکولاریسم تأکید میکند: 1. دین باید از عرصه سیاست و حکومت عقب نشینی کند؛ 2. دین باید مرجعیت انحصاری علوم تجربی را به رسمیت بشناسد 3. دین خود حاکمیت مردم و حقوق بشر ملتزم نداند.
واژگان کلیدی: سکولاریسم، عرفی شدن، غرب، مدرنیته، پست مدرنیته
[1] - استاد تمام، گروه علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
aalem@ut.ac.ir
[2] - دانشجوی دکتری، علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران مرکز، تهران، ایران
Rezanasiri1357@yahoo.com
تاریخ دریافت:29/6/1395 - تاریخ پذیرش:17/7/1395
سیاست خارجی هر کشوری نسبت به تحولات سایر کشورها اعم از منطقه ای و جهانی مبتنی بر منافع ملی است. اما هر کشوری منافع ملی خود را بر اساس مقتضیات زمانی و مکانی تعریف می کند. چنانکه روسیه در ابتدای هزاره ...
بیشتر
سیاست خارجی هر کشوری نسبت به تحولات سایر کشورها اعم از منطقه ای و جهانی مبتنی بر منافع ملی است. اما هر کشوری منافع ملی خود را بر اساس مقتضیات زمانی و مکانی تعریف می کند. چنانکه روسیه در ابتدای هزاره سوم منافع ملی خود را در راستای تقابل با غرب، بازتولید قدرت روسیه در جهان، نفوذ در مناطق مختلف جهانی و منطقه ای، و... تعریف کرده است. سوال و هدف محوری این پژوهش رویکرد روسیه به پرونده هسته ای ایران است. در تجزیه و تحلیل این سوال به مولفه های تاثیر گذار بر سیاست خارجی روسیه بخصوص در موضوع هسته ای در دو دهه اخیر همچون شخصیت پوتین، تقابل با امریکا گرایی در جهان، جلوگیری از هسته ای شدن جنوب روسیه و ... اشاره شده است. از سوی دیگر می توان در چارچوب نوواقع گرایی عناصری همچون آنارشی بودن نظام بین الملل، لزوم چندجانبه گرایی در سطح بین الملل ، امنیت نوین در منطقه و بازیگری در سطح جهانی با بحران سایر کشورها مورد توجه قرار گرفته اند.
واکاوی جنگ نرم و نقش آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران؛(چالشها و تهدیدات) سعید جهانگیری[1] دکتر احمد ساعی[2] چکیده: این مقاله سه هدف کلی را دنبال مینماید: اولاً تلاش مینماید تا ابعاد مفهومی ...
بیشتر
واکاوی جنگ نرم و نقش آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران؛(چالشها و تهدیدات) سعید جهانگیری[1] دکتر احمد ساعی[2] چکیده: این مقاله سه هدف کلی را دنبال مینماید: اولاً تلاش مینماید تا ابعاد مفهومی جنگ نرم و امنیت ملی را اجمالاً توضیح دهد، ثانیاً چارچوب جنگ نرم و تفاوت آن با جنگ سخت را قدری روشن نماید، ثالثاً به تأثیرگذاری جنگ نرم بر امنیت ملی با تأکید بر ساختار امنیتی ایران بپردازد. بررسیها مؤید آن است که از چالشها و تهدیدات پیشروی امنیت ملی، که با رابطهای غیر مستقیم و البته بدون خونریزی، بی سر و صدا و کم هزینه انجام میشود، جنگ نرم است که مبنای آن بر اغوا و اقناع استوار میباشد. در این بین نیز انقلاب اسلامی به عنوان یک اندیشه و مدل سیاسی نوین، ضربه سنگینی بر استیلای جهان غرب وارد کرده است، و به عقیده کارشناسان سیاسی کشورهای غربی، دیگر نمی‌توان با یورش نظامی و جنگ سخت آن را سرنگون کرد بلکه تنها راه سرنگونی نظام جمهوری اسلامی پیگیری مکانیسم‌های جنگ نرم و به کارگیری تکنیکهای عملیات روانی است... از اینرو مقاله پیشرو با بهرهگیری از روش توصیفی- تحلیلی در پی پاسخ به این سئوال است که آیا مؤلفههای جنگ نرم در امنیت ملی بالاخص کشور ایران تاثیرگذار میباشند؟ که در پایان نتیجه گیری و پیشنهادات راهبردی و کاربردی ارائه میگردد. واژگان کلیدی: جنگ نرم، عملیات روانی، امنیت ملی، قدرت ملی، چالشها و تهدیدات [1] - دانشجوی دکتری، گروه علوم سیاسی، مسائل ایران، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران saeedjahangiri61@yahoo.com [2] - دانشیار و عضو هیئت علمی، گروه علوم سیاسی، مسائل ایران، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران a-saei@srbiau.ac.ir تاریخ دریافت:12/3/1397- تاریخ پذیرش:2/4/1397
نقش شخصیت در اجتماعی شدن افراد مسعود جانبزرگی[1] سیدمحمدامین حسینی[2] زهرا آقامیر محمدعلی[3] زینب غلامی[4] چکیده: شخصیت انسانی از طریق کنش متقابل با دیگران ساخته میشود و از طریق این کنش، ما می آموزیم ...
بیشتر
نقش شخصیت در اجتماعی شدن افراد مسعود جانبزرگی[1] سیدمحمدامین حسینی[2] زهرا آقامیر محمدعلی[3] زینب غلامی[4] چکیده: شخصیت انسانی از طریق کنش متقابل با دیگران ساخته میشود و از طریق این کنش، ما می آموزیم که چگونه خود را با جامعه هماهنگ ساخته زندگی خویش را قاعدهمند کنیم. این فرآیند اجتماعی شدن در فرهنگ و ساخت اجتماعی، برای فرد و جامعه حیاتی است. بدون اجتماعی شدن، ما نمیدانیم چه چیزی را ارزش بدانیم، چه کاری را انجام دهیم، چگونه فکر کنیم، چگونه سخن بگوییم، و در مقابل دیگران چگونه پاسخ دهیم. بدون این فرایند، شخصیت انسانی ما به کمال نمیرسد. یافتههای علمی مؤید این امر است که انسانها در پرتو اجتماع، و آموزش و اکتساب قوانین، ارزشها و هنجارهای اجتماعی است که به موجودی اجتماعی تبدیل شده و شخصیت انسانی کسب میکنند. ابتدا سعی میشود تبیینی جامع از مفاهیم سیاسی، سیاسی شدن و اجتماعی شدن ارائه گردد و به دنبال آن با توجه به سئوال اصلی پژوهش که شخصیت چه تاثیری میتواند بر اجتماعی شدن فرد در جامعه از خود بر جای گذارد بحث و بررسی خواهد شد همچنین فرضیهای که بر این موضوع مترتب شده این است که در پرتو اجتماعی شدن با در دست داشتن ابزار موجود، فرد را آنگونه که برنامهریزی شده است در راستای اهداف خود، اجتماعی مینمایند. واژگان کلیدی: اجتماعی شدن، شخصیت، جامعه، آموزش [1]- استاد و عضو هیات علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه mjanbozorgi@rihu.ac.ir [2]- دانشجوی دکتری، گروه علوم سیاسی، واحد شهرضا، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران smhoseini@rihu.ac.ir [3]- کارشناسی ارشد روان شناسی [4]- دانشجوی کارشناسی ارشد، روانشناسی بالینی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک،ایران تاریخ دریافت:14/8/1397- تاریخ پذیرش:20/9/1397
جایگاه نفت در سیاست خارجی امریکای دوره اوباما؛ با تاکید بر تولید نفت داخلی امریکا ابراهیم متقی[1] داریوش شاه بهرامی[2] چکیده: با روی کار آمدن اوباما در سال 2008 واشنگتن ناگریز به ارزیابی مجدد سیاست خارجی ...
بیشتر
جایگاه نفت در سیاست خارجی امریکای دوره اوباما؛ با تاکید بر تولید نفت داخلی امریکا ابراهیم متقی[1] داریوش شاه بهرامی[2] چکیده: با روی کار آمدن اوباما در سال 2008 واشنگتن ناگریز به ارزیابی مجدد سیاست خارجی خود شد. این وضعیت منجر به تغییر رویکرد آمریکا در قبال خاورمیانه گردید. یکی از مهمترین اهداف تغییر رویکرد آمریکای دوران اوباما در قبال خاورمیانه، تغییر از یکجانبهگرایی به چند جانبه گرایی بود. در همین ارتباط باید رویکرد آمریکا در قبال پرونده هستهای، همکاری با کشورهای 1+5، روابط فرا آتلانتیکی و اتخاذ راهبرد دیپلماسی چند جانبه در قبال ایران را میتوان جلوههای راهبرد چند جانبهگرایی اوباما دانست. هزینههای گسترده و منافع محدود سیاست مداخلهگرایانه گذشته آمریکا در منطقه خاورمیانه، اقتصادی شدن نفت شل در آمریکا و کاهش اهمیت استراتژیک منطقه خاورمیانه و نگرانیهای امنیتی آمریکا در سایر مناطق از جمله در جنوب شرق آسیا از علل تغییر راهبرد آمریکا در قبال خاورمیانه در فاصله سالهای 2008 تا 2016 بوده است. اما مهمترین نشانه های راهبرد اوباما نسبت به نفت را باید در افزایش تولید نفت داخلی امریکا، کاهش وابستگی به نفت خلیج فارس بخصوص عربستان، کاهش موقعیت ژئوپلیتیکی خلیج فارس، افزایش قدرت انرژی امریکا در برابر رقبای جهانی در نظر گرفت. واژگان کلیدی: آمریکا، اوباما، استراتژی، خاورمیانه، نفت شیل، چین، ایران [1]- استاد تمام،گروه علوم سیاسی،دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران: نویسنده مسئول Ebrahim_motaqi@yahoo.com [2]- دانشجوی دکتری، روابط بینالملل، دانشکده علوم سیاسی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران dariush.shahbahrami@yahoo.com تاریخ دریافت:9/7/1397- تاریخ پذیرش:7/8/1397
