سیاست خارجی ایران در قبال بحران سوریه (2010 – 2016) پروفسور ولادیمیر یورتایف[1] بهزاد دیانسایی[2] چکیده: شکل گیری بحران سوریه در سالهای پایانی2010 با پیدایش بهار عربی و بیداری اسلامی همزمان بود. برخی ازتحلیلگران سیاست خارجی فکر میکنند بحران سوریه نیز از جنس همان جنبشهای انقلابی کشورهای منطقه است، برخی دیگر آن را تحمیل از بیرون قلمداد کردند. شکلگیری گروههای تروریستی و بنیادگرایان تکفیری، که این کشور را عرصه تاخت و تاز خود قرار دادهاند، با توجه به همگرایی دو کشور در منطقه خاورمیانه پس از انقلاب اسلامی و حمایت سوریه از ایران در جنک عراق علیه ایران و حمایت از مقاومت در لبنان و تفاهم نامه دفاعی ایران و سوریه، جمهوری اسلامی ایران را در موقعیتی قرار داد که با دقت تحولات این کشور و منطقه را رصد نموده و در این جدال ژئوپلیتیکی، از منافع دولت و ملّت سوریه حمایت نماید. در ادامه با پیچیدهتر شدن دامنه درگیریها در سوریه و پیشرویهای گروههای مانند، النصره در خاک سوریه و خطر حمله قریب الوقوع به مناطق تحت کنترل حکومت سوریه از جمله استان لاذقیه، بشاراسد رئیس جمهور سوریه از روسها تقاضای مداخله مستقیم نظامی در خاک سوریه برای مقابله با تروریستهای داعش و النصره را اعلام کرد. با حمایت ایران و عراق از مداخله نظامی روسیه در سوریه، ائتلاف دیگری در سوریه شکل گرفت که با واکنش بازیگران منطقهای و بینالمللی مخالف نظام سوریه همچون ایالات متحده، ترکیه و عربستان سعودی مواجه شد. این ائتلاف چهارگانه (شامل روسیه، ایران، عراق و سوریه) در مقابل ائتلاف ضد داعش به رهبری ایالات متحده تعریف شد و پیامدهای منطقهای و بینالمللی زیادی نیز به همراه داشته است. واژگان کلیدی: سیاست خارجی، ائتلاف، واقع گرایی، منافع ملی، خاورمیانه [1] - عضو هیئت علمی، گروه روابط بین الملل، دانشگاه دوستی ملل، مسکو، روسیه Vyou@yandex.ru [2] - دانشجوی دکتری روابط بین الملل، دانشگاه دوستی ملل، مسکو، روسیه behzaddiansaee@gmail.com تاریخ دریافت: 23/4/1394 - تاریخ پذیرش: 10/5/1394