ORIGINAL_ARTICLE
نسبت تحزب و اتحاد ملی در جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر قوانین
نسبت تحزب و اتحاد ملی در جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر قوانین
حسن مجیدی[1]
چکیده:
صف آرایی احزاب و جبهههای سیاسی در آستانه انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم و بازتر شدن زمینه فعالیت احزاب از یکسو، تصویب و اصلاح قانون احزاب در مجلس شورای اسلامی و مجمع تشخیص مصلحت از سوی دیگر، اهمیت پرداختن به مقوله تحزب در کشور را دو چندان ساخته است. تحزب از جمله پدیدههای سیاسی مدرن است که در میان نظامهای سیاسی مردمسالار و غیر مردم سالار رواج یافته است. اتحاد و وحدت آنگاه که وصف ملت قرار گیرد در ارتباط با تحزب، نسبتها و اثرات متفاوت و گاه متعارضی پیدا میکند. از یکسو قوام ملت سازی به منزله یکی از پدیدههای مدرن و همزمان با حل شدن عوامل هویت بخشِ سنتی و بومی در هویت ملی است؛ از سوی دیگر تحزب همانند دیگر اثراتِ توسعه، به تقویت و تثبیت شکافهای اجتماعی و سیاسی کمک میکند. درعین حال احزاب سیاسی از آن رو که ترجمانِ بخشهای جامعه و افکار و سلایق نظام سیاسی و ماشین انتخاباتی به شمار میآیند؛ با افزایش مشارکت سیاسی، به تقویت اتحاد ملی یاری میرسانند. در این مقاله ضمن تشریح نسبت اتحاد ملی و تحزب و کارکردها و بایستههای هر یک، با بهره گیری از الگوی بحرانهای پنجگانه در توسعه سیاسی، اثرات افزاینده و کاهنده تحزب بر اتحاد ملی شمرده شده است و در پایان این اثرات بر جمهوری اسلامی به طور مختصر تطبیق داده شده است.
واژگان کلیدی: تحزب، اتحاد ملی، شکافهای اجتماعی، انسجام، مردم سالاری
[1] - دانشیار علوم سیاسی دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران
majidi118@gmail.com
تاریخ دریافت:9/3/1395- تاریخ پذیرش:22/3/1395
https://www.jnis.ir/article_79365_7d9cef71886145d7cf677084990d960d.pdf
2016-08-22
1
32
تحزب
اتحاد ملی
شکافهای اجتماعی
انسجام
مردم سالاری
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی تطبیقی رفتار سیاسی در دوره نهم و دهم انتخابات مجلس شورای اسلامی شهر قزوین
بررسی تطبیقی رفتارسیاسی دردوره نهم و دهم انتخابات مجلس شورای اسلامی شهر قزوین دکتر آرمین امینی[1] عبدالله رحمانی[2] چکیده: رفتار انتخاباتی به عنوان کنش سیاسی، ریشه در فرهنگ سیاسی جامعه دارد. بنابراین در بررسی تحلیل رفتارهای انتخاباتی، نقش عوامل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و فردی حائز اهمیت است. این پژوهش درصدد پاسخگویی به این سوال میباشد که، رفتار انتخاباتی شهر قزوین در انتخابات دوره نهم و دهم مجلس شورای اسلامی، تحت تاثیر چه متغییرها و الگویی بوده است؟ هدف اصلی این پژوهش، شناخت رفتار انتخاباتی شهروندان این حوزه، نوع و شیوههای رای دهی آنها میباشد. روش نگارنده در این تحقیق توصیفی- تحلیلی است. نتایج این پژوهش براساس دادههای مربوط به 420 نمونه پژوهشی نشان داده است که از یک طرف، نقش رسانه ملی و مذهب در رفتار انتخاباتی مردم قزوین مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. از طرف دیگر به نقش و شخصیتهای برجسته سیاسی، اجتماعی، احزاب و تبلیغات و نقش سوابق عملکرد، نقش اینترنت، نقش مذهب و برنامههای مدون کاندیداها در جهت دهی بها آرا مردم قزوین مورد بررسی قرار گرفته است. واژگان کلیدی: قزوین، انتخابات، جامعه شناسی انتخابات، نخبگان، مشارکت سیاسی، مجلس [1] - دانشیار و عضو هیئت علمی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران amini@yahoo.com [2] - فارغ التحصیل کارشمتاسی ارشد، علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران تاریخ دریافت:31/1/1395- تاریخ پذیرش:14/2/1395
https://www.jnis.ir/article_79366_06b6f4792da91c189ac30e3310c0e7d6.pdf
2016-08-22
33
60
قزوین
انتخابات
جامعه شناسی انتخابات
نخبگان
مشارکت سیاسی
مجلس
ORIGINAL_ARTICLE
واکاوی بحران سوریه(2012 تا 2016)
واکاوی بحران سوریه(2012 تا 2016)
دکتر محمدرضا رئوف شیبانی[1]
چکیده:
بحران سوریه را میتوان از ابعاد مختلف داخلی، منطقهای، بینالمللی و همچنین با نگرشهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی مورد بررسی قرار داد. اما آنچه که از اهمیت اساسی برخوردار است، دیدگاههای نخبگان سیاسی و دیپلماتها درباره خاستگاه و خصوصیات این بحران است. اقای محمدرضا رئوف شیبانی در اوج بحران سوریه، سفیر ایران در سوریه بوده است. ایشان از نزدیک بحران سوریه را از ابتدای شکل گیری تا 2016 لمس کرده است و در واقع در بطن حادثه بوده است. اقای شیبانی در سخنرانی خود در انجمن مطالعات جهان دانشگاه تهران، به دلایل شکل گیری بحران سوریه، سیاستهای دولت بشار اسد در برابر معارضان، دلایل مخالفت تاریخی برخی کشورهای منطقه همانند عربستان با دولت سوریه و نگرش دولت ترکیه پرداخت. همچنین ایشان به تجزیه و تحلیل قدرتهای منطقهای و جهانی همانند ترکیه، لبنان، قطر، امریکا و روسیه در سالهای گذشته، در وضعیت کنونی و آینده سوریه اشاره کرد. سیاستهای جمهوری اسلامی ایران نیز از ابعاد مختلفی همانند محور مقاومت، استراتژیکی، حزب الله لبنان، داعش و رژیم صهیونیستی مورد بررسی قرار گرفت.
واژگان کلیدی: سوریه، ایران، داعش، امریکا، بشار اسد
[1] - سفیر سابق ایران در سوریه2012 تا 2016
Shibani56@yahoo.com
تاریخ دریافت:1/2/1395- تاریخ پذیرش:17/2/1395
https://www.jnis.ir/article_79367_6f55778c04f157341ea7392f64e99064.pdf
2016-08-22
61
74
سوریه
ایران
داعش
امریکا
بشار اسد
ORIGINAL_ARTICLE
مولفه های هویت سیاسی در گفتمان مقام معظم رهبری
مولفه های هویت سیاسی در گفتمان مقام معظم رهبری
دکتر حسن شمسینی غیاثوند[1]
محسن صادقی[2]
چکیده:
هویت در عصر جهانی شدن از اهمیت خاصی برخوردار شده است. در همین راستا همه جوامع و متفکران به هویت و ابعاد مختلف آن اعم از ملی، دینی و بومی اهمیتی خاص در نظر گرفته اند. مقام معظم رهبری ملت را به عنوان یک مجموعه واحد و یکی از سطوح هویت جمعی مطرح مینمایند. ایشان براساس گرایشهای منفی و مثبت در بحث ملیگرایی، دو نوع ناسیونالیسم را مطرح میکنند؛ ناسیونالیسم منفی و ناسیونالیسم مثبت. در ناسیونالیسم منفی وابستگی به خود و جماعت خودی، همراه با گرایشهای منفی و نفی دیگران است. در ناسیونالیسم مثبت، فرد خود را وابسته به کشور و ملتی خاص میداند و به میهن خود علاقه دارد، اما ملل و اقوام دیگر را نفی نمیکند. به عبارت دیگر فرد از ملیت و وابستگی خود احساس عزت و افتخار میکند و دارای اعتماد به نفس است. حضرت آیه الله خامنه ای نه تنها ناسیونالیسم مثبت را بد نمیدانند بلکه چنین ملیتی را محترم دانسته است. مقام معظم رهبری هویت دینی را برتر از ناسیونالیسم تلقی میکنند. بویژه آنکه ایشان معتقدند در کنار همه شرایط و امکانات، ارتباط با خدا، مهمترین عاملی است که پیشرفت یک ملت را تضمین میکند. همچنین مقام معظم رهبری در مقوله هویت سیاسی به عناصری همچون مهدویت، عاشورا، امامت و ولایت فقیه، همگرایی دینی و استکبار ستیزی تاکید میکنند و در این راستا بر محورهایی همچون شناخت دشمن، اجتناب از تفرقه افکنی، عاشورا عامل وحدت نجات بخش شیعیان و عدم پذیرش وضعیت موجود در جهان تاکید میکنند.
[1] - استادیار و عضو هیئت علمی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، قزوین، ایران
Shamsini_h@yahoo.com
[2]- دانشجوی دکتری علوم سیاسی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
واژگان کلیدی: مقام معظم رهبری، هویت، هویت دینی، امامت، مهدویت، ناسیونالیسم[1] - استادیار و عضو هیئت علمی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، قزوین، ایرانShamsini_h@yahoo.com[2] - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد، علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، قزوین، ایرانNoroozi-ali55@yahoo.com تاریخ دریافت: 11/2/1395- تاریخ پذیرش:26/2/1395
https://www.jnis.ir/article_79368_81967492a91391b7d342b954829454fb.pdf
2016-08-22
75
94
مقام معظم رهبری
هویت
هویت دینی
امامت
مهدویت
ناسیونالیسم
ORIGINAL_ARTICLE
گروه اسلامی داعش؛ بازیگری با مبانی فکری پیشامدرن و ابزارهای عملی فرا مدرن
گروه اسلامی داعش؛ بازیگری با مبانی فکری پیشامدرن و ابزارهای عملی فرا مدرن
دکتر مسعود مطلبی[1]
لیلی حیدری[2]
چکیده:
گروه اسلامی داعش یکی از مهمترین جریانات سلفی محسوب میشود که در مدت کوتاهی توانسته است بر بخشهایی از عراق و سوریه تسلط یابد و در کانون تحولات منطقهای و بینالمللی قرار گیرد. داعش را میتوان بازیگری افراطی دانست که در جستجوی رستگاری، رهایی بخشی و بازگشت به آرمانهای اولیه اسلامی است.مسئله اصلی مقاله در این پرسش تجلی یافته است که گروه تروریستی داعش از حیث فکری چگونه بازیگری است و چگونه به بهره برداری از فضای سایبری در راستای پیشبرد اهداف خود مبادرت کرده است؟ فرضیه طرح شده آن است که داعش در حالی که از حیث فکری و در اعتقادات پیشامدرن است، نمونه بارز تروریسم پسامدرن در فضای مجازی محسوب میشود که از امکانات فضای جهانی شدن در راستای معرفی نمودن خود و ایجاد شبکهای تروریستی در جهت تشکیل آنچه که «خلافت اسلامی» مینامند، استفاده میکند. این مقاله در تلاش است تا دو نکته را بطور مشخص به بحث و بررسی تحلیلی بگذارد؛ اول اینکه نشان دهد که داعش بازیگری با اعتقادات پیشامدرن است و در صدد احیای خلافت اسلامی می باشد. ثانیا این موضوع را به بحث بگذارد که چگونه این بازیگر پیشامدرن، از ابزارهای عملی عصر جهانی شدن و پسامدرن برای دستیابی به اهداف خود سود میجوید.
واژگان کلیدی: گروه اسلامی داعش، تروریسم، خلافت اسلامی، خاورمیانه، جهانی شدن
[1] - استادیار و عضو هیئت علمی،گروه علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد آزادشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، آزاد شهر، گلستان، ایران
Mmtph200651@yahoo.com
[2] - دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم سیاسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
Llhaidari@gmail.com
تاریخ دریافت:3/3/1395- تاریخ پذیرش:25/3/1395
https://www.jnis.ir/article_79369_ccdd391221acbc13e943e733cd688687.pdf
2016-08-22
95
118
گروه اسلامی داعش
تروریسم
خلافت اسلامی
خاورمیانه
جهانی شدن
ORIGINAL_ARTICLE
دلایل پیروزی دکترحسن روحانی در انتخابات 1392
دلایل پیروزی دکترحسن روحانی در انتخابات 1392
دکتر ابراهیم عباسی[1]
لیلا میرزایی[2]
چکیده:
بدنبال عملکرد دولتهای نهم و دهم، بویژه در دو سال منتهی به انتخابات ریاست جمهوری در سال 92، در حوزههای مختلف اقتصادی و سیاسی که منجر به تورم 40 درصدی، کاهش ارزش پول ملی، کاهش ارزش داراییهای مردم، فضای ملتهب سیاسی و ... شد انتظار میرفت که مشارکت مردم در انتخابات کاهش چشمگیری داشته باشد. اما با توجه به تقارن و برگزاری همزمان چهارمین دوره انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا با یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری شاهد حضور قریب به 70 درصدی مردم در پای صندوقهای رای میباشیم. پس از اعلام صلاحیت نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری از سوی شورای نگهبان، شاهد تغییر در گرایش و اقبال مردم به سمت آقای روحانی بودیم. نتایج انتخابات آقای حسن روحانی بنا بر اطلاعیه وزارت کشور که در ۲۵ خرداد ۱۳۹۲ منتشر شد در یازدهمین انتخابات ریاست جمهوری در ایران با کسب 71، 50 % آراء رسماً به عنوان هفتمین رئیس جمهور ایران برگزیده شد.
واژگان کلیدی: انتخابات، دولت یازدهم، روحانی، رای دهی، رفتار انتخاباتی، مشارکت سیاسی
[1] - استادیار و عضو هیئت علمی، دانشکده علوم سیاسی، دانشگاه شیراز، ایران
e.abassi.ir@gmail.com
[2] - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، قزوین، ایران
تاریخ دریافت:30/1/1395- تاریخ پذیرش:4/3/1395
https://www.jnis.ir/article_79370_3b4f4fff66afadddfe80e528b6c4e34e.pdf
2016-08-22
119
138
انتخابات
دولت یازدهم
روحانی
رای دهی
رفتار انتخاباتی
مشارکت سیاسی